Μια πληθώρα λόγων μπορεί να οδηγήσει ένα ζευγάρι στο γραφείο του ψυχοθεραπευτή. Συχνά παρατηρείται μια (αναμενόμενη) απόκλιση ως προς το πως αντιλαμβάνεται ο καθένας στο ζευγάρι τις αιτίες που τους έχουν οδηγήσει σε μια τέτοιου είδους βοήθεια. Αυτό αποτελεί και μια ουσιαστική ένδειξη της υποκειμενικότητας του καθενός, που ενώ το ζευγάρι τείνει να την προβληματικοποιεί, ο θεραπευτής την αναδεικνύει και την αξιοποιεί, προσκαλώντας το ζευγάρι να της δώσει την κατάλληλη προσοχή. Αυτό που επίσης συχνά παρατηρείται στην θεραπευτική πρακτική, είναι ότι μολονότι οι θεραπευόμενοι φαίνεται να επιζητούν ουσιαστική ερωτική, συναισθηματική και νοητική επικοινωνία, οι προσδοκίες τους αυτές οδηγούν σε παρεξηγήσεις και ματαιώσεις. Επικοινωνιακές συγκρούσεις, εξωσυζυγικές σχέσεις, κλονισμός εμπιστοσύνης, διαταραχές και αλλαγές στην ερωτική ζωή, αντιφάσεις στους στόχους, απογοητεύσεις, ανικανοποίητες επιθυμίες, δυσκολίες γονεϊκού ρόλου, επιπτώσεις από πιέσεις τρίτων κλπ.

Ο θεραπευτής διεξαγάγει μια αρχική αξιολόγηση, η οποία περιλαμβάνει τη διερεύνηση του ιστορικού της σχέσης του ζευγαριού, τις δυναμικές της σχέσης, τις παρελθούσες αλλά και τρέχουσες προκλήσεις. Παράλληλα, διερευνώνται πως συγκεκριμένες εμπειρίες της πρώιμης ηλικίας και άλλα σημαντικά γεγονότα της ζωής των θεραπευόμενων, σχετίζονται με τις τρέχουσες δυσκολίες του ζευγαριού. Εντοπίζονται και διερευνώνται τα πρότυπα αλληλεπίδρασης και επικοινωνίας που μπορεί να συμβάλλουν στα ζητήματα της σχέσης, και οι θεραπευόμενοι ενθαρρύνονται να επικοινωνήσουν ανοιχτά και ειλικρινά μεταξύ τους και με τον θεραπευτή. Η θεραπεία αποσκοπεί στην βαθύτερη αποσαφήνιση των επιθυμιών του κάθε θεραπευόμενου και στην ανάλυση των σημείων σύγκλισης και απόκλισης, την ανάληψη της προσωπικής ευθύνης, την ανανέωση του αρχικού ‘συμβολαίου’ της σχέσης, τον αναστοχασμό της ελευθερίας και της δέσμευσης, και τη συν-εξέλιξη στο ζευγάρι. Προσφέρεται η δυνατότητα να ακουσθούν ανοικτά οι ανάγκες, οι φαντασιώσεις και οι απογοητεύσεις του καθενός. Η αντιμετώπιση των υποκείμενων συναισθηματικών και ψυχολογικών παραγόντων μπορεί να βοηθήσει τα ζευγάρια να οικοδομήσουν μια ισχυρότερη βάση για μια πιο ικανοποιητική σχέση και μπορεί να τα βοηθήσει στο να αποκτήσουν μια βαθύτερη κατανόηση του εαυτού τους και της σχέσης τους, οδηγώντας σε μεγαλύτερη συναισθηματική ανάπτυξη και σύνδεση.

Η θεραπεία ζεύγους απαιτεί δέσμευση και από τους δύο συντρόφους ότι θα συμμετέχουν ενεργά στη διαδικασία και δεν λειτουργεί εποικοδομητικά όταν ο ένας ‘εξαναγκάζεται’ από τον άλλο για να συμμετάσχει. Δεν είναι η κατάλληλη διαδικασία για ζευγάρια που βρίσκονται σε οξεία κρίση ή χρειάζονται άμεση παρέμβαση και είναι λιγότερο αποτελεσματική για ζευγάρια που θέλουν να ασχοληθούν με πιο πρακτικά ζητήματα, όπως οικονομικό άγχος, γονεϊκές προκλήσεις, θέματα πρακτικών διευθετήσεων που αφορούν διαζύγιο κλπ. Είναι σημαντικό επίσης να διευκρινιστεί ότι ο θεραπευτής δεν αναλαμβάνει ‘δικαστικό’ ή ‘διαιτητικό’ ρόλο, αλλά δημιουργεί τις συνθήκες επικοινωνιακού σεβασμού και αποτρέπει την αδιέξοδη έκφραση αλληλοκατηγοριών.